btc'nin porojeleri

BTC'NİN NEDEN BIR ÇEVRESEL YATIRIM PROGRAMI VARDIR?


BTC Şti tarafından bir Çevresel Yatırım Programı (ÇYP) geliştirme ve uygulama kararı alınmasının bir dizi nedeni bulunmaktadır:
Türkiye’nin doğal çevresi için ilave faydalar sağlanmasında çevresel liderlik yapmak;
İyi kurumsal vatandaşlık sergilemek;
Çevre için ilave faydalar sunmak;
İlgi gruplarının kaygılarına yanıt vermek;
Şirketin biyolojik çeşitlilik konusunda duyduğu sorumluluğun ve kamuoyuna verdiği taahhütlerin gereğini yerine getirmek;
Bölgenin biyolojik çeşitlilik değerini fark etmek.
ÇYP, boru hattı güzergahında yer alan biyolojik çeşitliliğe uzun bir dönemde yapılacak yatırımlar ile ilgilidir. BTC Şti ÇYP, kısa vadeli yararlara ve boru hattı inşaat işlerinin etkilerinin azaltılması amacına yönelik değildir. Çevresel Yatırım Programı, proje finansmanının süresini aşan bir sürdürülebilirliği teşvik etmektedir. Bu Program projelerin, köylülerle, topluluk liderleriyle, sivil toplum örgütleriyle, yerel ve bölgesel mercilerle, üniversitelerle, özel sektör kuruluşlarıyla ve hibe sağlayan diğer kuruluşlarla birlikte ortak bir yatırım olarak gerçekleştirilmesini teşvik etmektedir.



ÇYP’NİN ANA AMAÇ VE HEDEFLERİ

ÇYP’nin ana amacı BTC boru hattı boyunca biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesidir. ÇYP’nin hedefi, BTC boru hattı boyunca biyolojik çeşitliliğin korunması ve desteklenmesine yönelik olarak birtakım faaliyetlerin (bir dizi anahtar temanın altında yer alan projeler) yerine getirilmesidir.

ÇYP, çeşitli ikincil hedeflerle desteklenen bir genel amaca yönelik olarak geliştirilmiştir :
Etkilerin azaltılmasından öteye giden ilave faydalar sağlamak (Zorunlu olunanla sınırlı kalınmayarak ilave fayda sağlanması).
Tamamlayıcı olmalarını ve tekrardan kaçınmalarını garanti altına almak için boru hattı projesi kapsamında başlatılan istişare süresi esnasında paydaşlarca gündeme getirilen öneriler, devam eden girişimler ve konulara yanıt vermek.
Parasal kaynak girişinden elde edilebilecek en fazla faydayı elde etmek.
Elde edilecek sonuçların daha geniş ulusal ve uluslararası kullanım ve uygulaması için fırsatları azamiye çıkarmak.
ÇYP’nin geliştirilmesine ve eylem sonuçlarının raporlanmasına uluslararası ilgi gruplarını dahil etmek.
ÇYP İLKELERİ


ÇYP, Kutu 1’de ana hatları ortaya konan ilkelere göre geliştirilmiştir ve uygulanacaktır. Bu ilkeler, paydaş yorumlarına cevaben her ülke için Çevresel (ve Sosyal) Etki Değerlendirmelerinde ayrıntılı şekilde gösterilen ilkelerden hareketle geliştirilmiştir.

Kutu 1 : ÇYP İlkeleri

Etki: somut faydalar sunmak ve yalnızca direkt etkilere karşı önlem alınmasından öteye gitmek.
Sürdürülebilirlik: kalıcı faydalar sunmak.
Kapasite oluşturma: teknoloji transferi ve kapasite oluşturma için önemli bir unsur sunmak.
Bağlantılar: ev sahibi ülkenin biyolojik çeşitlilik konusunda önceliklerini dikkate almak ve bunlara göre hareket etmek.
Toplumsal Yatırım Programı: başarıyı ve sürdürülebilirliği kolaylaştırmak için Toplumsal Yatırım Programı (TYP) ile bağlantılıdır.
Tekrarın önlenmesi: şirketlerin, uluslararası ve yerel kurumların veya hükümet organlarının çabalarını tekrar etmekten (mükerrer araştırma ve çalışmalardan) kaçınmak.
Finansman bulunması: mevcut kuruluşlar veya programlar ile işbirliği yapmak veya ilave finansman bulmak için fırsatlar aranması.
Katılım: Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) ve yerel toplulukların görüşlerini, rollerini ve haklarını dikkate almak.
Ortaklıklar: ortaklıklar kurulmasını teşvik etmek.
İzleme ve Değerlendirme: net hedefler ve başarı ölçütleri ile desteklenen güçlü izleme ve değerlendirme bileşeni.
Şeffaflık: programlar ve projeler saydam olmalı ve potansiyel yararlanıcıların, sivil toplum kuruluşlarının ve kamu birimlerinin yaklaşımı anlamalarına imkan vermek için içsel ve dışsal ayrıntılı incelemeye açık olmalıdır.
Şirket Çalışma İlkelerine Göre Uygulama – proje ve partnerler için performans ve maliyet yönetimi kontrol prosedürleri uygulanacaktır.
ÇYP GELİŞTİRME SÜRECİ


Programı tanımlamak ve uygulamak için projeye özgü bir süreç geliştirilmiştir. Bu, potansiyel yatırım için öncelikli temaların tespit edilmesini içermektedir. İşletme gerekleri, finansman sınırlamaları ve zaman dikkate alındığında, BTC Şti, ÇYP kapsamındaki yatırımların tespit edilen bütün öncelikli alanlarda yardım temin edemeyeceklerini kabul etmektedir. Bu nedenle, özel olarak ÇYP için geliştirilmiş kriterlerle en fazla uygun olan kilit öncelikli temaları belirlemek amacıyla bir seçim süreci uygulanmıştır. Şubat 3003’te (birinci dilim) toplam yedi tema için teklifler istenmmiş olup; şimdi, ikinci dilim kapsamında üç kilit temaya daha yönelik projeler için bir Teklif Daveti (TD) sunulmaktadır.

Ayrıca, Teklif Daveti (TD) kapsamında kilit temalarda uygulayıcı ortaklar ve projelerin seçilmesi için bir takım kriterler geliştirilmiştir. Sürecin geliştirilmesi sırasında, uluslararası ve ulusal sivil toplum kuruluşlarından (STK) ve bağış kuruluşlarından katkı istenmiştir. Aşağıdaki akış şemasında, ÇYP süreci gösterilmekte olup, TD’nin çıkarılmasından önceki aşamalar da bu şemada yer almaktadır:





YATIRIM İÇİN KİLİT ÖNCELİKLİ KİLİT TEMALAR


BP’nin uzunca bir zamandır bölgede bulunması, merak edilen konularda paydaşlar ile diyalog kurulması imkanını sağlamıştır. BTC Projesi için başlatılmış olan özel istişare ve saha incelemeleri ile beraber, biyolojik çeşitliliğin korunması alanındaki yatırım fırsatları hakkında iyi bir anlayış geliştirilmiştir. Bu sayede, yatırım için potansiyel alanlar olarak öncelikli temaların tespit edilmesi mümkün olmuştur. Özel olarak, Türkiye için öncelikli temalar aşağıdaki kaynaklardan yararlanarak tespit edilmiştir:
BTC Projesi ÇED, Halkla İstişare ve Halka Sunuş;
Ulusal Planlar – Türkiye’de Biyolojik Çeşitlilik için Ulusal Strateji ve Eylem Planı, Akdeniz’de Biyolojik Çeşitlilik için Stratejik Eylem Planı, Türk Ulusal Çevre Eylem Planı;
İlgi Grupları – Türkiye Toprak Erozyonuyla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Habitatları Koruma Vakfı (TEMA), Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), Doğal Hayatı Koruma Derneği (DHKD), Bird Life International, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Avrupa Birliği.
İkinci teklif davetinin kavram belgeleri için, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın dört genel müdürlüğü; anılan Bakanlık tarafından koordine edilen biyolojik çeşitlilik izleme birimi, biyolojik çeşitlilik entegrasyon komitesi ve biyolojik çeşitlilik farkındalık komitesi; hat güzergahının geçtiği illerin üniversiteleri ve Ulusal Sulak Alan Komisyonu Teknik Komitesine danışılmıştır.

3. Bölümdeki kavram belgeleri tekliflerin bu süreç içinde davet edilmekte olduğu kilit öncelikli temaları tanımlamaktadır. Şekil 2 bu temalar ile diğer girişimler arasındaki ilişkileri örneklendirmektedir. Şubat 2003’te duyurulan ilk Teklif Daveti kapsamında ele alınan ve aşağıda sıralanan yedi adet kilit temadan altı adet proje Ağustos 2003 tarihinden başalayarakuygulamaya konulmuştur. Bir tanesinin de yakın bir zaman içerisinde başlatılması beklenmektedir.

İlk TD kapsamında aşağıdaki kilit temalar üzerine halihazırda devam eden projeler şunlardır:
Aşağı Kafkas Ormanları Boşluk Analizi;
Huş Tavuğunun Korunma Statüsünün Geliştirilmesi;
BTC Boru Hattı Bölgesinde Önemli Kuş Alanları;
BTC Boru Hattı Bölgesinde Önemli Bitki Alanları;
Deniz Kaplumbalarının Keşfi;
Akdeniz Fokları Konusunda Araştırma (İskenderun Körfezi);
Küçük Yatırımlar Fonu (yakın zaman içerisinde başlatılacaktır).
Bu projeler ile ilgili ek bilgiler ÇYP / TYP web sitesinde bulunabilir (www.btcinvestment.com).

Bu TD kapsamında yer alan diğer temalar aşağıda listelenmiştir:
Orman Habitatını Zenginleştirme;
Sulak Alanların Yönetimi
Biyolojik Çeşitlilik Konusunda Kamuoyu Farkındalığı ve Toplumsal Katılım.
Başvuru sahipleri çeşitli temalar altında proje teklifleri sunabilirler, fakat her tema için sadece bir teklif kabul edilecektir.


Şekil 2 : Temalar ve Başka Girişimler Arasındaki İlişkiler






FİNANSMAN STRATEJİSİ VE DİĞER FİNANSMAN FIRSATLARI


Türkiye için tahsis edilen ÇYP bütçesi yaklaşık olarak 3.3 milyon Amerikan dolarıdır ve bu miktar hibe şeklinde kuruluşlara ödenecektir.
ÇYP’nin bir parçası olarak, Küçük Yatırımlar Fonu Projesi aynı zamanda ekolojik olarak sürdürülebilir küçük girişim projeleri için potansiyel bir fon kaynağıdır. Proje 2004 yılının ikinci yarısında başlayacaktır.
2004 senesinde, BTC Şti ‘%100 BP’ fonlarını kullanarak sınırlı bir Sosyal Yatırım Programı (SYP) uygulamaya başlayacak ve diğer konuların yanında, KOBİ’lere dayalı girişimler ve iş desteği üzerinde odaklanacaktır.
Geniş çaplı TYP faaliyetlerinin bir parçası olarak, BTC Şti (Türkiye) küçük bir hibe programı ilan edecektir: (2004 senesinde “Maurice Johnston Ödülü”)
Gerek ÇYP gerekse TYP finansmanı için başvurmak isteyen başvuru sahipleri iki program arasındaki bağları, birbirlerine nasıl faydalar sağlayacaklarını ve projelerin nasıl birleştirilip nasıl beraberce yönetileceğini net bir şekilde göstermelidirler.